ساوه و ساوجی ها

بنیاد ساوه شناسی / روح الله طهمورثی ساوجی

تحقیق وپژوهش با مشارکت جمعی کارشناسان بخش های مرتبط

طهمورثی روح الله کتابخانه ملی:
به نام خداوند جان و خرد
بنیاد ساوه‌شناسی
آنچه در سال‌های اخیر از شناخت اقلیم، رجال، دانش، فرهنگ و اسناد در باب کهن‌شهر ساوه در دسترس است، به رغم کوشش‌های گسترده دانشمندان و پژوهشگران ساوه‌شناسی، بسیار ناچیز، پراکنده و نامنسجم است. تأسیس مجموعه‌ای درخور با حضور مؤثّر پژوهشگران و فرهیختگان متخصّص حوزه‌های مرتبط و نیز حمایت‌های نافذ متولّیان امور و نیز پشتیبانی همه‌جانبه همه دغدغه‌مندان و علاقه‌مندان ساوه و ساوه‌شناسی، نخستین و مؤثّرترین قدم در این عرصة علمی ـ پژوهشی و فرهنگی ملّی است.
البته بنیادهای مختلف در حوزه‌های مختلف اقلیم شناسی (مانند بنیاد ایران شناسی، فارس شناسی و ...)، رجال شناسی، علمی و .... آثار و برکات محسوسی در حیطة اختصاصی خود داشته و دارند و این امر، مسبوق به سوابق درخشانی نیز هست؛ در این بین «بنیاد ساوه‌شناسی» نیز در زمره این نوع از مجامع علمی و پژوهشی، چشم‌انداز روشنی خواهد داشت؛ چراکه غوامض آثار و شخصیت رجال و نیز اقلیم و اماکن ساوجی چنان که جسته گریخته در آثار و میراث علمی ایران و اسلام بدان‌ها اشارات مختصر و مفصّلی رفته است، ‌حکایت از وجود حلقات مفقوده در تاریخ علم و فرهنگ ساوه دارد و یکی از طرق شناسایی این آثار، همین میراث ملموس و ناملموس ایران و جهان اسلام است. ضمناً آنچه متواتراً در اذهان و افواه پژوهشگران از جنبه‌های ساوه‌شناسی وجود دارد نیز حاکی از این حقیقت معتنابه است.
عجالتاً آنچه در این مختصر، در باب جنبه‌ها و شاخه‌های «ساوه‌شناسی» مدّنظر نگارنده است و آنچه در «بنیاد ساوه‌شناسی» برای رسیدن به این مهمات، سهل الوصول است، ‌به قرار ذیل است:
اقلیم شناسی: شناخت علمی و دقیق و معرّفی جنبه‌های ممتاز اقلیمی شهر ساوه؛ ‌عبارت از دشت ساوه، حوزه های آبریز، کوه‌ها، باغستان‌ها، روستاهای ممتاز و ...؛

باستان‌شناسی: بررسی علمی و پژوهشی آثار و ابنیه تاریخی و باستانی و آثار موزه‌ای و نیز برنامه‌های تفصیلی شناخت و حفّاری تپّه‌های باستانی شهر ساوه با همکاری مجامع و نهادهای علمی مرتبط در راستای تدوین «تاریخ جامع ساوه»...؛
رجال‌شناسی: کشف، شناخت و معرّفی رجال علمی، دینی، فرهنگی و ادبی ساوه؛
کتاب‌شناسی: کشف، شناخت و معرّفی و احیاء آثار رجال علمی، دینی، فرهنگی و ادبی ساوجی و اهتمام به تدوین کتب و مجموعه مقالات و نیز انتشار نشریات تخصّصی (فصلنامه، ماهنامه و ...) در این حوزه و نیز تدوین «دانشنامة جامع ساوه‌شناسی»؛
گویش‌شناسی: بررسی همه‌جانبه و اصولی گویش کهن ساوجی در کلیه سطوح زبانشناختی و به ویژه از حیث اتیمولوژی واژگانی و نیز شناخت گستره اقلیمی و تطبیقی گویش‌های همجوار و نیز شناخت و معرّفی آثار با گویش ساوجی؛
سندشناسی: اسناد مربوط به اماکن، رجال و اختصاصات تاریخی شهر ساوه در حال حاضر عمدتاً در مجموعه‌های خصوصی و یا آرشیوهای اسناد ملّی همچون آستان قدس رضوی، کتابخانة ملّی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی و سایر مراکز آرشیوی نگهداری می‌شود؛ تجمیع اسناد و یا لااقل تجمیع دیجیتالی این اسناد در بنیاد ساوه‌شناسی مفید فواید بسیارِ علمی و پژوهشی است؛
کتابخانه تخصّصی یا تالار ویژه منابع ساوه‌شناسی: این تالار اعم از کتب مؤلّفان و دانشمندان ساوجی در ادوار کهن و نیز آثار نوین نویسندگان متأخّر اعم از کتب، مقالات، پایان‌نامه‌ها و ... است و این مجموعه قطعاً در تسهیل امور علمی و پژوهشی نویسندگان و دانشمندان و علاقه‌مندان بسیار مؤثّر خواهد بود؛
بنیاد ساوه‌شناسی به مثابه یک جاذبه گردشگری: با وجود جاذبه‌های فراوان گردشگری در شهر ساوه، با توجّه به تجمیع جامع الاطراف موضوعات ساوه‌شناختی، قطعاً بنیاد ساوه‌شناسی به خودی خود یک جاذبة منحصر به فرد برای گردشگران داخلی و خارجی خواهد بود.
آنچه از جوانب و ساختار «بنیاد ساوه‌شناسی» در ذهن نگارنده است، محدود به مطالب مزبور نیست و این موارد به عنوان یک مقدّمة کوتاه، به محضر دانشمندان ارجمند ارائه گردیده است

ارسال کننده : آقای روح الله طهمورثی ساوجی کارشناس کتابخانه ملی مجلس شوروی اسلامی تهران - ایران

تهیه کننده : محمد شرافت

سلام بر جناب شرافت عزیز
جای بنیاد ساوه شناسی سالهاست که خالی مانده است. به جناب روح الله طهمورث باید دست مریزاد گفت که پا پیش گذاشته و متنی کوتاه و در عین حال، جامعی را برای این کار بزرگ نگاشته اند.
به یاد می آورم که دو سه دهه پیش، آقای سید حسین مرعشی، بنیاد کرمان شناسی را پیشنهاد کردند که بزرگانی چون شاد روان دکتر باستانی پاریزی در نخستین همایش آن سخن گفتند.
در این همایش گفتاری در باره نام جاهایی سخن گفتم که ریشه از وجود کانها میگرفتند. من چنین گفتاری را میتوانم برای محدوده شهرستان خودمان تهیه کنم. مثلا شاید نام «کان زر» در کوه های رنگرز و مسکویه، یا مشکویه در شمال ساوه را شنیده باشید که فقیه نامی، ابن مشکویه از آنجا برخواسته و به سهو او را قمی گفته اند.
از جنابعالی، به جهت همت بلند و سخت کوشی تان ادای احترام میکنم.
گرچه جناب طهمورسی را، به جهت اینکه زادگاهم، ساوه را در کودکی ترک کرده ام شخصا نمیشناسم، ولی نام خانواده ایشان که پر آوازه است برایم بسیار آشناست و شاید در شجره خانوادگیمان در شاخه ای مشترک باشم. بهر حال به ایشا سلام میکنم و تقدیر از بابت ای پیش قدمی.
پیروز باشید
مرتضی
مومن زاده

https://www.farhang.gov.ir/fa/news/696403/

https://saveh.farhang.gov.ir/

بنیاد ساوه‌شناسی

ادامه خبر

آپلود عکس