یلدا

 

ساوه- شب یلدا یکی از کهن ترین آیین مردم ایران است که همانند عید نوروز در جای جای کشور برگزار می شود.

 ایرانیان شب چله برابر با آغاز زمستان است که برگزاری جشن شب چله همچون برخی از آیین‌های ایرانی، ریشه در رویدادی کیهانی دارد.

یک کارشناس مردم شناسی در باره آیین شب چله می گوید: از آغاز تابستان تا آغاز زمستان همواره طول روز یعنی وجود خورشید در آسمان کاهش می یابد و در شب آخر پاییز طول شب به بلندترین حد خود می رسد ولی از آغاز زمستان دوباره طول روز یعنی وجود خورشید در آسمان که نماد روشنی و گرمی است بیشتر می شود.

ˈیلدا ˈبه معنای تولد و زایش خورشید است به همین خاطر از دیرباز ایرانیان این شب را گردهم جمع می شدند و تا طلوع خورشید تازه متولد شده، بیدار می ماندند.

یکی از ویژگی و لازمه های این مراسم شبانه حضور بزرگان خانواده به نشانه کهنسالی خورشید بوده است و علاوه بر آن از خوراکی هایی که به رنگ سرخ خورشید باشد مانند هندوانه، انار و سنجد در این شب استفاده می کردند.

 آغاز سال نو میلادی و تولد حضرت عیسی مسیح (ع) نیز با اندک تفاوتی از شب یلدا برگزار می شود.

به دیدار بزرگترها رفتن، شاهنانه خوانی، تفال به دیوان حافظ و نگهداری خوراکی برای این شب در مکان های خاص و خنک همگی نشان از اهمیت این شب نزد پیشینیان ما بوده است، شب یلدا در ساوه نیز با آیین خاصی برگزار می شود.

 وقتی بچه بودم در خانه پدر بزرگم زندگی می کردیم، شب چله که می شد همه عموها و عمه هایم به خانه ما می آمدند و همگی دور یک کرسی می نشستیم.

این شهروند ساوجی افزود: خوردنی های شب یلدا هم معمولا انار، سنجد،زردک(هویج محلی) و خشکبار بود که داخل یک مجمع بزرگ روی کرسی می گذاشتند.

وی اظهار داشت: اما حالا من پدر بزرگ شدم و بچه ها و نوه هایم به دیدنم می آیند و یادی از گذشته ها می کنیم و همراه با خوردن خوراکی های مخصوص این شب همچون انار، هندوانه شب چله و آجیل، تفالی نیز به دیوان حافظ می زنیم.

یکی دیگر از رسوم قدیمی مردم شهر ساوه بردن ˈشب چلهˈ برای عروس است.

یکی شهروند ساوجی در باره این رسم می گوید: معمولا خانواده داماد انواع میوه های فصل، آجیل و شیرینی های خانگی و مخصوص ساوه مثل قطاب را تهیه کرده و به همراه نزدیکان داماد به خانه عروس می برند.