مارکوپولو مشهورترین بازرگان-جهانگرد ونیزی فقط در چند موقعیت کوتاه در ایران به سر برد. ولی بخش ایران سفرنامه ی مارکوپولو از جالب‌ترین و هیجان‌انگیز بخش‌هایش است و واقعا ارزش خواندن دارد. مارکوپولو در سفرنامه‌اش، ایران اواخر قرن سیزدهم میلادی را روایت می‌کند. در این دوره ایلخانیان ( 651-736 هجری قمری 1256–133 میلادی) بر فلات قاره ایران حمکرانی می‌کنند. ایلخانیان از نوادگان چنگیزخان مغول بودند و به مدت 79 سال بر ایران تسلط داشتند.

در آن زمان مسافرت و جهانگردی رواج چندانی نداشت و به خصوص به نوشتن خاطرات سفر یا سفرنامه نادر بود. بنابراین شرح و توصیات مارکوپولو از اوضاع و احوال شهرها و کشورهای سر راهش خیلی خاص و استثنایی بود.

@val3

مسیر راه مارکوپولو در ایران

ساوه، در سفرنامه مارکوپولو

ایران، در سفرنامه مارکوپولو

بند سی یک 31 -مسیر حرکت مارکو به طرف شهر ساوه بود. ص 115 تا 116

دکنر مریم میراحمدی

موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی

درتند سی ویک " ایران بزرگ " شرح داده شده است.مسیر حرکت مارکو به طرف شهر ساوه. دقیقا نمی دانیم که مارکودرچه فصلی تبریز راترک کرده است.

اما مسلما در فصلی بوده که براحتی می توانسته از گردنهء شبلی بگذرد. در آن ایام راه کارواترو از محلی می گذشت که بعد ها در نزریکی آن جاده ساخته شد.

اگرچه نام شهر میانه در سفر نامه مارکوپولو آورده تشده است . اما از آنجایی که مسیر سنتی وتاریخی آن نیز از شهر میانه می گشته است . قویا حدس می زنیم که مارکو نیز از این شهر عبور کرده وخورابه شهر ساوه رسانده است.

از طریق جغرافیدان عصر مغول . حمد الله مستوفی از چگونگی شهر ساوه درهمان ایام خبر داریمکه شهری آباد " از اقلیم چهارم است وشهرکی اسلامی "30 . ساوه درزمان مارکواز { از چهل وشه دیه } تشکیل شده وبسیاری آباد بوده است 31.

ساوه همان شهری است که طبق روایات سه ایرانی اهل آنجا از جمله اولین کسانی بودندکه خبر تولد مسیح دادند وبرای دیدار وی به اوبه اورشلیم شتافتند. مارکوی جوان کنجکاوانه به دنبال نشانی از آنان می گردد 32.

وتصادفا به قلعه ای برمی خوردکه به " قلعه آتش پرستان " معروف بوده ااست. باتوجهبه اینکه درنواحی مرکزی ایران زرتشتیان ایران سکونت دارند .چنین برمی آیدکه مارکو با برخی ازپیروان زردشت ملاقات کرده است.

بند سی دو نیز به ادامه همین مطلب می پردازد واین ایر انیان همواره کوشش می کردند تا آتش مقدس روشن نگاه دارند.

درپیوند با روایت سه نفر ایرانی است. که نام شهر های ساوه - آوه -کاشان ذکر می شود .

شهر آوه که به آوه ساوه معروف است. درکناررود آوه قرار دارد. جغرافیدان مسلمان مانند مقدسی از آن به عنوان آوهء ری یاد می کند و یاقوت آن را " آبه" می نامند . مستوفی آوه رامرکب از " هفت پاره دیه " می داند ومی گوید " کوه نمکلان میانه آوه وقم از خاک است وبا هیچ کوه پیوسته نیست واز غایت شوری برف برآن قرارنگیرد " .33

ساوه نیز می بایستی در آن ایام معروفیت زیادی داشتهخ باشد زیرا که برسر را تجارتی وزیارتی قرار داشته است وظاهرا دارای کتابخانه عظیمی بوده که در اثر حملات مغول در سال 617 ق /1220 م از بین رفته است .34/

30- حمدالله مستوفی قزوینی :نزهه القلوب به کوشش لسترنج ( تهران 1363 ) ص 62

31- همان منبع ص 63

32- ریشه مطلب سه ایرانی راابوالحسن مسعودی در مروج الذهب ج ا . ترجمه ابوالقاسم پاینده ( تهران 1356 ) ص 606 چنین نق می کنند { کوروش شاه به هنگام تولد مسیح علیه السلام سه کس رافرستاد به یکی کسیه کندر وبه دیگری مر وسومی رایک کیسه خاک طلا داد وگفت بوسیله ستاره ای که اوصاف آن را گفته بود راه جویند آنهابرفتند ودرشام به نزد حضرت مسیح ومادر اومریم رسیدند"

33- گی لسترنج : جغرافیا تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی ترجمه محمود عرفان { نهران 1364} ص228

34- همان منبع ص 239

مارکوپولو در ایران

خبر تولد حضرت عیسی ( ع) توسط سه مغ ( دانشمد) ایرانی آوه

گرد اوری : محمد شرافت